ÖLÜ BAYRAMI
Ağrı'nın eteğinden acı bir hüzün iniyordu
Nevruzdu, Marttı
Gülen yoktu karalar bağlanmıştı
Ateşler önce yüreklere yakılmıştı
Ve bu gece ölü bayramıydı
Haykırdılar karanlığa acılarını
Ve ölüler kalkmıyordu
Bu gecede Kerbela'dan Iğdır'a kan damlıyordu
Yüreğime...
Bedenime...
Tüm şehre...
Ölü bayramıydı
Ve ölüler yinede kalkmıyordu
Yetim tüm çocuklar ağlıyordu
Hüseyn acısının saklanıp ardına,
Tüm kadınlar ağlıyordu
Oğluna...
Kızına...
Aşkına...
Ve tüm erkekler ağlıyordu
Ya Rab, bu nasıl bir bayramdı
Mezarlıkta tüm çiçekler ağlıyordu
Dedim ya ölü bayramıydı
Ve kan damlıyordu Kerbela'dan Iğdır'a
Ve kadınlar mum yakıyordu gecenin karanlığına
Aydınlanacağı yoktu acıların
Tadlanacağı yoktu ağızların,
Korkmasın diye şeker dağıtılan çocukların
Çoğu anlamıyordu bile kim olduğunu yatanların
Birden bir çığlık ortalığı yaktı
Mezarda yatan gencecik bir fidandı
Gelecek tüm umutlar bağlanmış, küçük adamdı
Sonra bir çığlık,bir çığlık daha
Toprak yüzde
Toprak gözde
Toprakta gövde
Sarılıyordu mezara analar
Ve bayramdı, sarılıyordu mezara bacılar
Ağıtlar yükseliyordu ağıtlar
Kan damlıyordu kerbeladan ığdıra
Ve kerbeladan yüreğime...
Ve Iğdır'da bayramdı...
...
...
Antalya/Alanya Kaygusuz Abdal
anısına düzenlenen şiir yarışması Güzel Alanya ödülü.2020A.EROĞLU 21.03.2019
Ölü Bayramı Nedir?
Bu geleneklerden, Nevruz bayramından önce düzenlenen ölü bayramı, yörede mezar üstü ya da kabir üstü olarak adlandırılmaktadır. Her köyün ve şehir merkezindeki mezarlıkların ayrı bir ziyaret günü vardır. O gün insanlar yakınlarının mezarlarını ziyaret etmekte, Kur’an okumakta ve yanlarında getirdikleri bisküvi, şekerleme vs. şeyleri ölülerinin hayrına dağıtmaktadır. Iğdır’da "Ölü Bayramı” GeleneğiBunların yanı sıra mezarların bakımı yapılıp çiçekler ekilmektedir. Kabirlere çiçeklerin ekilmesi, yeşillendirmelerin yapılması ve bakım olayına bir anlam yüklenir. Ölüm olayı gerçekleştiğinde de mezarın üstüne canlı çiçekler ekilir, yeşillendirme yapılır. Ölülerin içlerinin rahatlatılması amacıyla yapılan bu ritüellerde, aslında kendi içlerinin de böylece rahatlaması sağlanır. Yeni ölenlerin mezarları ise özellikle yapılmaktadır. Çünkü ölü bayramı, halk arasında onların “kara bayramı” olarak kabul edilmektedir. Üzerinden bir bayram geçene kadar bu tutum uygulanmaktadır.Iğdır’da "Ölü Bayramı” GeleneğiÖlü bayramında büyükşehirlere veya yurt dışına göç etmiş insanlar memleketlerine gelerek bu törene katılmaktadırlar. Yakınlarının mezarlarının ata toprağında olmalarını isteyen insanlar şehir dışında olsalar dahi bu törenlere katılarak kültürel belleklerini canlı tutmaya çalışmaktadırlar.Ölü bayramındaki ölü ruhuna hayır gönderme tutumu da dualarda kendini gösterir. Mezarlıkta dua okurken kabrin ayak ucunda durularak dualar okunur. Köyün imamının yönettiği merasim esnasında köyün büyükleri de mezarlık girişinde toplu halde dualar okunur...
Ağrı'nın eteğinden acı bir hüzün iniyordu
Nevruzdu, Marttı
Gülen yoktu karalar bağlanmıştı
Ateşler önce yüreklere yakılmıştı
Ve bu gece ölü bayramıydı
Haykırdılar karanlığa acılarını
Ve ölüler kalkmıyordu
Bu gecede Kerbela'dan Iğdır'a kan damlıyordu
Yüreğime...
Bedenime...
Tüm şehre...
Ölü bayramıydı
Ve ölüler yinede kalkmıyordu
Yetim tüm çocuklar ağlıyordu
Hüseyn acısının saklanıp ardına,
Tüm kadınlar ağlıyordu
Oğluna...
Kızına...
Aşkına...
Ve tüm erkekler ağlıyordu
Ya Rab, bu nasıl bir bayramdı
Mezarlıkta tüm çiçekler ağlıyordu
Dedim ya ölü bayramıydı
Ve kan damlıyordu Kerbela'dan Iğdır'a
Ve kadınlar mum yakıyordu gecenin karanlığına
Aydınlanacağı yoktu acıların
Tadlanacağı yoktu ağızların,
Korkmasın diye şeker dağıtılan çocukların
Çoğu anlamıyordu bile kim olduğunu yatanların
Birden bir çığlık ortalığı yaktı
Mezarda yatan gencecik bir fidandı
Gelecek tüm umutlar bağlanmış, küçük adamdı
Sonra bir çığlık,bir çığlık daha
Toprak yüzde
Toprak gözde
Toprakta gövde
Sarılıyordu mezara analar
Ve bayramdı, sarılıyordu mezara bacılar
Ağıtlar yükseliyordu ağıtlar
Kan damlıyordu kerbeladan ığdıra
Ve kerbeladan yüreğime...
Ve Iğdır'da bayramdı...
...
...
Antalya/Alanya Kaygusuz Abdal
anısına düzenlenen şiir yarışması Güzel Alanya ödülü.2020A.EROĞLU 21.03.2019
Ölü Bayramı Nedir?
Bu geleneklerden, Nevruz bayramından önce düzenlenen ölü bayramı, yörede mezar üstü ya da kabir üstü olarak adlandırılmaktadır. Her köyün ve şehir merkezindeki mezarlıkların ayrı bir ziyaret günü vardır. O gün insanlar yakınlarının mezarlarını ziyaret etmekte, Kur’an okumakta ve yanlarında getirdikleri bisküvi, şekerleme vs. şeyleri ölülerinin hayrına dağıtmaktadır. Iğdır’da "Ölü Bayramı” GeleneğiBunların yanı sıra mezarların bakımı yapılıp çiçekler ekilmektedir. Kabirlere çiçeklerin ekilmesi, yeşillendirmelerin yapılması ve bakım olayına bir anlam yüklenir. Ölüm olayı gerçekleştiğinde de mezarın üstüne canlı çiçekler ekilir, yeşillendirme yapılır. Ölülerin içlerinin rahatlatılması amacıyla yapılan bu ritüellerde, aslında kendi içlerinin de böylece rahatlaması sağlanır. Yeni ölenlerin mezarları ise özellikle yapılmaktadır. Çünkü ölü bayramı, halk arasında onların “kara bayramı” olarak kabul edilmektedir. Üzerinden bir bayram geçene kadar bu tutum uygulanmaktadır.Iğdır’da "Ölü Bayramı” GeleneğiÖlü bayramında büyükşehirlere veya yurt dışına göç etmiş insanlar memleketlerine gelerek bu törene katılmaktadırlar. Yakınlarının mezarlarının ata toprağında olmalarını isteyen insanlar şehir dışında olsalar dahi bu törenlere katılarak kültürel belleklerini canlı tutmaya çalışmaktadırlar.Ölü bayramındaki ölü ruhuna hayır gönderme tutumu da dualarda kendini gösterir. Mezarlıkta dua okurken kabrin ayak ucunda durularak dualar okunur. Köyün imamının yönettiği merasim esnasında köyün büyükleri de mezarlık girişinde toplu halde dualar okunur...
