Iğdır’lı Koyun ve Sığır yetiştiricileri Kooperatifi Başkanı Öztürk Kaylan, “Iğdır’ın Yayla Sorunu nedeniyle hayvancılığın can çekiştiğini çözüm bulunmasa vahim Sonuçlar doğuracağını söyledi.
    Kayla, Biran önce yayla sorununu çözmek için Iğdır Valiliği Ardahan Valiliği ile irtibata geçmeli yayla temini yapmalı aksi taktir de yaylasızlıktan ve aşırı sıcaklardan dolayı  toplu hayvan ölümlerinin meydana geleceğini belirtti.
    Kooperatif binasında üyelerle basın toplantısı düzenleyen Kayla, şunları söyledi;”  İlimiz Iğdır, coğrafi konumu sebebiyle Doğu Anadolu Bölgesi'nden çok farklı bir mikro klima iklime sahiptir. Kış ayları yumuşak geçmesi ve kar tutmaması sebebiyle hayvancılığa çok elverişlidir. Bu özelliğinden dolayı uzun yıllardan beri bölgenin koyun yetiştiriciliği merkezi konumundadır. Ülkemizde koyun sayısı arazi alanına oranlanırsa en yoğun koyunculuk yapılan il Iğdır’dır. Yaklaşık 130.000 büyük baş ve 1.300.000 koyun ve kuzu mevcuduyla ülke koyun varlığının % 4'ünü oluşturmaktadır. Koyunculuğun bu kadar yoğun yapılmasına karşılık yüzölçümü Türkiye'nin en küçük illerinden, dolayısıyla hayvan başına en az mera-yayla düşen illerimizden birisidir.
    Ancak yaz mevsimi Iğdır’da çok sıcak geçmekte ve aşırı sıcaklar sebebiyle bölge hayvancılık için adeta cehennem olmaktadır. Büyük baş ve küçükbaşın sıcaklara dayanmaması, dolayısıyla aşırı ölümlerin olması Iğdırlıyı çevre illerdeki yaylalara gitmesini zorunlu kılmaktadır. Iğdır ve Ardahan Kars'ın ilçesi iken idare tek elden yürütüldüğünden yaylaya gidişler aynı ilin ilçelerine göç olduğundan yaya ve sorunsuz gerçekleşiyordu. Ancak Iğdır, Kars ve Ardahan ayrı valiliklere ayrıldıktan sonra iller arasında hayvancılık konusunda koordinasyon sağlanamadığından ötürü Iğdırlı ayrı ayrı il olan Ardahan ve Kars'a bu defa kamyonlar kiralayarak hayvanlarını sevk etmek zorunda kalmış, yaylaya çıkamaz hale gelmiştir.

Iğdır’daki mevcut yayla ve otlaklar Iğdır’daki büyük baş ve küçükbaşın ihtiyacının yaklaşık sadece %10'unu ancak karşılamaktadır. Dolayısıyla yayla darlığı sebebiyle il içinde çok büyük anlaşmazlıklar ve kan davasına dönüşen silahlı kavgalar olmakta, her yıl 3-4 vatandaşımız bu sebeple hayatını kaybetmektedir.

Hayvan sayısı az yetiştiriciler kendi hayvanlarını oradaki yaylada otlatabilmek için bütün köye bedava çobanlık etmeye mecbur olmakta, dolayısıyla çevre illerdeki köylerin çobanları büyük çoğunlukla Iğdırlıdır. Hayvan sayısı biraz fazla olan Iğdırlı yetiştiriciler ise çevre illerden mera, yayla kiralamak yoluyla hayvancılığını devam ettirebilmektedir. Kış mevsiminin çok sert geçtiği Kars, Ardahan illerinde birçok köy soğuklardan ve gelir yetersizliğinden dolayı boşalmış, hayvan sayısı geçmiş yıllara oranla oldukça gerilemiştir. Bu illerdeki hayvan sayısı oldukça fazla gerilemesine rağmen son yıllarda Iğdırlı yetiştiricilere kiralanan yaylaların artması gerekirken tam tersine oldukça azalmıştır. Bu illerdeki mera ve yaylaların bilinçsiz yönetimi ve İğdır'daki bir buçuk milyona yaklaşan hayvan sayısının dikkate alınmaması çok büyük sorunları beraberinde getirmektedir.

Iğdırlı yetiştiriciler Haziran ayı ortasından sonra hayvanlarını yüksek yaylalara çıkarmak zorundadır. Arıcak ülkemizin en verimli yayla ve platolarına sahip Ardahan İli, dışarıdan yaylalarına gelen küçükbaş hayvana kendini çeşitli gerekçelerle bütünüyle kapatmış, Kars İli ise dışarıya (bizlere) kiraladığı yayla miktarını iyice daraltmıştır. Iğdırlı hayvan yetiştiricileri resmen ölüme terk edilmiştir. Çeşitli gerekçelerle bu illere yayla çıkışları bütünüyle engellendiğinden dolayı birçok Iğdırlı, hayvanını bu illerdeki hayvancılara satmış gibi göstererek yaylalara gitmek zorunda kalmıştır. Ancak Ardahan, zorunluluktan dolayı gerçek dışı satış yoluyla gelen Iğdır’ın hayvanlarını zorla il dışına çıkartarak Iğdır hayvancılığını uçurumun kenarına itmektedir, ayrıca bu hayvancılara çeşitli idari para cezaları kesilerek Iğdır da ki hayvancılığı bitirme noktasına getirmiş,  Yaylalardaki sürülerimiz 24 saat gibi kısa sürelerde il dışına zorla çıkarılması binlerce hayvanın toplu ölüm riskiyle karşı karşıya kalacaktır, bu durum hem milli ekonomiye hem de hayvancılıkla uğraşan biz üretici ve yetiştiricileri içinden çıkılamaz bir pozisyona sürüklemektedir.

Sayın Basın Mensupları;

Yukarıda belirttiğimiz nedenlerden dolayı Iğdır koyunları çevre il yaylalarına çıkmaya mecburdur. Şu anda Ardahan'da bulunan binlerce hayvanımız zorla il dışına çıkarılmaktadır. Bunların gidecek hiçbir yerleri olmadığından binlerce hayvanımızın telef olması içten bile değildir. Hayvancılık sektörü açısından oldukça hassas olduğunu bildiğimiz yöneticilerimizin toplu ölümlerin olmaması açısından ivedilikle Ardahan ili dışına çıkarılmamızın engellenmesi ve sonrasında Iğdır hayvancılığının yayla sorununun çözülmesi hususlarında bizlere yardım edeceğini umar, saygılarımızla bilgilerinize arz ederiz.“

   Kooperatif üyelerinden Hüseyin Kaya, Haydar Alagöz’ de Yaylacılık gittikçe zorlaşıyor. Ardahan yaylasına gidiyorduk fakat bazı kişilerin yanlış davranış ve tutumlarından dolayı Ardahan da yayla problemi yaşamaya başladık. Bazı muhtarlar şap hastalığı yalanının atarak hayali şikayetten dolayı hayvanlarımızın yaylaya girmesi engelleniyor. Karantina var deniliyor.  Para cezası kesiliyor. Yaylaya giden hayvanlarımız araçlar içerisinde 24 saat bekletiliyor. Buda toplu hayvan ölümlerine neden oluyor. Bu konuda Ardahan ve Iğdır Valiliği ortak bir proje yapmalı hayvancılığın gelişmesi için birlikte hareket etmeli böylece her iki ilde hayvancılık konusunda bölge gelişir.  Hükümetin aldığı tedbirlerle hayvancılık gelişiyor. Eyer yaylacılık konusunda bir çözüm bulunmasa hayvancılık gerileyecek ve kaybolacaktır. Şeklinde konuştular. Toplantıya Koyun ve Keçi yetiştiricileri birliği başkanı Mustafa Malgaz' da katıldı.

Tweet