9-10 Mayıs Dünya Göçmen Kuşlar Günü, KuzeyDoğa Derneği'nin Kafkas Üniversitesi ve Iğdır İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile beraber yürüttüğü Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde kutlandı.
 

  Tuzluca’ya bağlı Yukarı Cıyrıklı köyünde ve Aras Nehri kıyısındaki dünya çapında önem taşıyan sulak alandaki kutlamalara, Iğdır İl Çevre ve Orman Müdürü Taner Tazegün, Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Isa Özaydın, KuzeyDoğa Derneği Başkanı Dr. Çağan Şekercioğlu, Gazi Anadolu Öğretmen Lisesi müdürü ve öğrencileri ile Yukarı Cıyrıklı köyü halkı katıldı. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Kirpik, Dr. Çağan Şekercioğlu ve yüksek lisans öğrencisi Sedat İnak tarafından yönetilen kuş halkalama istasyonunda gerçekleştirilen etkinliklerde, öğrencilere kuş halkalamanın amaçları, göçmen kuşların karşılaştıkları zorluklar ve Iğdır ile Aras Nehri’nin kuşlar açısından dünya çapındaki önemi anlatıldı. İstasyon gönüllüleri Kenyalı James Kuria Ndungu ve İsviçreli Emmanuel Rey, etkinliklere uluslarası bir boyut kattı. Günün güzel bir sürprizi ise, Yukarı Cıyrıklı halkı ve Iğdır İl Çevre ve Orman Müdürü Taner Tazegün’ün, köyde geniş çaplı bir ağaçlandırma yapmaya karar vermesi oldu.
     Aras İstasyonu’nda şimdiye kadar 143 türden 15,600’den fazla kuş halkalandı. Ayrıca görülen türlerle beraber, 213 kuş türü tespit edildi ki bu da Türkiye’deki 465 kuş türünün en az %46’sinin Yukarı Cıyrıklı köyünde bulunduğu demek oluyor. Iğdır ilinde tespit edilmiş kus turu sayısı ise 243. Bu da Türkiye kus türlerinin yarısından fazla. Daha fazla araştırmayla bu sayının 250’yi geçeceği ve 300’e yaklaşacağı kesin. Aras İstasyonu’nda yakalanan başka ülke halkalı kuşlar ve Arsa’da halkalanan kuşların diğer ülkelerde yakalanması, Aras ve Iğdır’ın kuşlar açısından dünya çapındaki önemini bilimsel olarak ispatladı. İsrail, Güney Afrika ve Rusya-Finlandiya sınırında halkalanmış kuşları KuzeyDoğa ekibi Aras İstasyonu’nda tekrar yakaladı. Ekibin Aras’da halkaladığı kuşlar ise, Macaristan, Kıbrıs ve Zambiya’da tekrar yakalandı. Yani Aras Nehri, uç kıtadan gelen kuşlar için kritik bir konaklama, beslenme ve üreme noktası. Bu yüzden Aras boyundaki sulak alanların etkili olarak korunması şart. Her ne kadar bölgede av yasağı olsa da, şu anda Aras Nehri ve sulak alanlarının resmi bir koruma statüsü yok.
    Bölgedeki kuş zenginliği, aynı zamanda dünya doğa meraklılarını da Iğdır’a çekiyor. 2006 yılında faaliyete geçen Aras Merkezi’nde şimdiye kadar 15 ülkeden 100’den fazla gönüllü halkalama çalışmalarına katıldı ve yüzlerce kişi Yukarı Cıyrıklı’yı ziyaret etti.
    Kuş severlerin artan bu ilgisine karşılık, Tuzluca kaymakamı Suayip Gürsoy da, Yukarı Cıyrıklı köyünde bir konukevinin inşasını başlattı. Bölgede yüksek sayılarda görülen Türkiye’nin dört akbaba turu, Tuzluca, Aras ve Arpaçay bölgesinin yırtıcı kuşlar açısından da değerini gösteriyor. Tüm bunlar, Iğdır’ın doğa turizmi açısından giderek önem kazanması demek oluyor.
 Dünya Göçmen Kuşlar Günü Nedir?
    Geçtiğimiz hafta sonu tüm dünyada Dünya Göçmen Kuşlar Günü olarak kutlandı. Bu özel gün 2006 yılında, tüm dünyadaki göçmen kuşların ve yasam alanlarının korunmasına dikkat çekmek için uygulanmaya başladı. Dünya Kuş Gözlem Günü gibi halkın ve karar vericilerin kuşların ve yaşam alanlarının korunmasına ilgisini çekmek ve bilinçlendirmek için çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.
    Ana amaç ilgi ve dikkat çekmek, bilinçlendirmek, kuşların ve yasam alanlarının korunmasını tevsik etmek. Bu yıl Dünya Göçmen Kuşlar Günü’nün teması insan kaynaklı “Göç Sırasındaki Engeller” idi. Doğal engellerin yanısıra insanoğlu kuşların bu zorlu yolculuklarını daha fazla karmaşıklaştırmak için, ekstra engeller yaratmıştır.
    Gökdelenler, uzun cam binalar, rüzgâr tribünleri, elektrik direkleri bunlardan sadece birkaçıdır. Bildiğimiz gibi tüm bunlar kuşlar için görünmez olabilmekte ve her yıl büyük oranda kusun ölmesine veya yaralanmasına neden olmakta ve gitgide göçmen kuşların tüm popülâsyonları üzerine zararlı bir etkisi olan ölümcül engeller sunmaktadır.
    Bu şekildeki ölümler sıkça istenmese ve büyük oranda kaçınılabilir olsa da, her yıl yoğun bir şekilde göçmen kuşların göç yolları boyunca binlerce yeni yapı inşa edilmektedir. Rüzgâr gücünden enerji elde etmek için kullanılan dünyanın birçok deniz kıyısı ve dağ zirvesi, dünyanın bazı iyi bilinen ve baslıca göç rotaları üzerinde kuruludur. 
     Dünya Göçmen Kuşlar Günü 2009’ un amacı, göçü engelleyen bu insan yapımı engeller konusundaki farkındalığı artırmak ve bu yapıların göçmen kuşlar ve onların göç yolları üzerindeki olası etkileri hakkında insanları bilgilendirmektir. Dünya Göçmen Kuşlar Günü’yle ilgili detaylı bilgiye www.worldmigratorybirdday.org/2009/ adresinden ulaşmak mümkündür.

Tweet