Doğu Anadolunun hayvancılık merkezi Iğdır’da hayvancılıkla uğraşan vatandaşlar zor günler geçiriyor.

          Artan maliyetler yem bulamama sıkıntısı hayvan üreticilerini hayvanlarını yok pahasına satmalarına neden oluyor.
      Iğdır’ın Enginalan köyünde hayvancılık yapan İsmail Kalem,”  Dünyada olan krizden dolayı hayvanlara yeterli bakım yapamıyorum ekonomik olarak zordayız.
      İdare etmeye çalışıyoruz. İnşallah seneye daha iyi olur.otun balyası 70 ile 80 tl arasında, arpa ve kepekte artış var maliyetler şu anda yüksek.sütü 5 tl veriyorduk yeni zamla 6 tl vereceğiz.5 kilosu 30 tl.bu fiyat kurtarmıyor. Sıkıntı çok geçen yılla bu yıl arasında yüzde 200 fark var. Yetkililerden biz mazot desteği istiyoruz aynı zamanda çiftçiyiz de arazilerimiz var hayvanlarımız var bu işi devam ettirebilmemiz için girdilerin düşük olması lazım. Yem fiyatlarının aşağı çekilmesi bizim için daha iyi olacaktır. Biz mandacılık yapıyoruz Iğdır’ın kaymağını biz veriyorduk şimdi yem sıkıntısından yetiştiremiyoruz.Aldığımız yem, bu hayvanlara ettiğimiz masraf getirisini kurtarmıyor. kurtarmayınca ne yapacağız bu sene en az 10 tane kesime hayvan verdik. Böyle giderse bu işi bırakacağız. Zarar ettiğimiz için biz geçen yıl geçtiğimiz yıllarda para kazandık bir şeyler kalıyordu şimdi hiçbir şey kalmıyor. Bizi kurtarmıyor.
Kaymağın kilosunu 100 tl ye veriyorduk yeni zamlardan sonra 110 tl vereceğiz. Geçen yıl 70 tl veriyorduk yemin çuvalını 80 ile 90 en fazla 100 liraya alıyorduk. Şimdi 300 liraya alıyoruz 50 kilo Buda bizi kurtarmıyor. Kurtarmadığı için ne yapacam hayvanları kesime vereceğiz bu işte bitecek. Zaten Iğdır da Enginalan köyünde manda işini biz yapıyoruz babam yapıyor. Kurtarmadıktan sonra insan zarar ettiği işi yapar mı yapmaz.bakalım ilerisi neyi gösteriyor. inşallah iyi olur. 6 -7 kilo süt veriyor her biri .”dedi.
        20 yaşından beri hayvancılıkla uğraştığını belirten baba Yusuf Kalem(78)ise şunları söyledi: ”30 hayvanın samanı bu kalmıştır.Oğlum gidip arkadaşıyla bir başka köye meke(mısır )samanı yapıp getirecekler. Yemden sıkıntı çekiyoruz.Yemimiz kıttır. 20 yaşımdan beri bu işi yapıyorum. Bu işten ayrılmam çocuklarıma da diyorum bu işi yapın mandası olan zengindir. Mandası olanın  her zaman parası olur cebinden parası eksik olmaz.”
        Yem fiyatları artmış pahalılık var sorusuna ise Yusuf Kalem” Cumhurbaşkanı bu işe el atsa yardımcı olsa iyi olur. Yapmasa biz ne yapacağız yastığın altına bakacağız.Yastığın altında bir şey varsa verip hayvanımız için yem alacağız. Hayvanlarımızı satmayız.şimdiye kadar sıkıntı çekmedim ama şimdi çekiyorum fiyatlar pahalıdır yem pahalıdır saman almaya oğlum gitti.bir balya ot 17 liraydı şimdi 70 lira.bunu insan alıp hayvanına veremez.komşu köyümüz Evcide bir çiftçi saman bulup hayvanına verememiş hep mısır samanı çöpü vermiş işkembesi büyüdüğü için kapıdan girip çıkamıyor. Ben tarlamın hepsini yonca ekiyorum.yonca ile samanı karıştırıp hayvana veriyoruz.Arpanın tonu 5-6 lira olmuş insaf  yoktur.Her gün farklı fiyat  bu şekilde gidiyor. Allah’a tevekkül yoncamız çıksa rahatlayacağız.yetkililerden yardım bekliyoruz fiyatları düşürsünler yazığız. Bu güzel günler elimizden gider. (gözleri dolup ağlamaklı oldu)olmadı hayvanları satacağız. O hayvanlar satılmaz bu hayvanlar bizim herşeyimizdir.Mazot fiyatları artıyor borcumuzu ödeyemezsek tarlamızı satıp borcumuzu ödeyeceğiz.Manda pamuk çiğidi ile beslenir. Cumhurbaşkanımız yardım etsin destek versin bu hayvanları   satmayalım.

          Emekli bir vatandaşta, ben emekliyim eskiden 1500 tl alıyordum geçiyordum. şimdi 3000 tl alıyorum geçinemiyorum. Her şey pahalı bir tavuk aldım 50 lıra nasıl geçineceğiz ne yiyeceğiz yapacağımızı şaşırdık.Yapacağımız  tek  iş hükümeti değiştirmektir.”dedi.
      Yeşil Iğdır gazetesi sahibi ve hayvancılıkla uğraşan iş insanı Cabbar Şıktaş ‘ta tarım ve hayvancılığın bitme noktasına geldiğini söyleyerek şunları söyledi:”Hayvancılık şu anda ülkemizde bitmek üzere yurt dışından daha önce avro, dolar düşükken hayvan ithalatı yapılabiliyordu.Şimdi o da yapılamıyor.Çünkü yurt dışında dün itibarıyla sorduğumda bir ebe düve 1600  avro yani oradan bu hayvanı alıp getirmek bir çiftçinin yapabileceği işi değil.Hiç kimsede yapamaz.Dolayısıyla biz kıştan beri şunu  dile getirip haykırıyoruz.diyoruz ki ya besiciye ya gebe düve yetiştiricisine mutlaka yem desteği verilmesi gerekiyor onlar bir şekilde desteklenmeli ki gebe düveler kesilmesin Iğdır’da şu anda çok ciddi oranda daha doğrusu Türkiye'nin tamamında aynı dişi hayvanlar kesildi.Şu anda bizim fabrikalarımız kesik durumda bugün itibariyle et fiyatları yükseldi diyorlar.aslında bu et fiyatları besici için şu anda belirlenen rakam çok düşük yani besici hayvanına yedirmiş olduğu besi yeminin karşılığında satmış olduğu etten o geliri elde edemiyor zarar ediyor.Ona rağmen yinede fiyatlar yüksek vatandaş mağduriyet yaşıyor.ama besicinin burada yapabileceği hiçbir şey yoktur. Mutlak surette hayvancılık ve tarımın desteklenmesi lazım.Tarımında bir anlamda ayağa kaldırılması lazım.Çünkü yem ihtiyacı temel bir ihtiyaçtır. Çünkü bugün bir balya ot 20-22 kilo geliyor. 80-90 tl yani yonca .Bunu alıp hayvanınıza yedireceksiniz ve ondan süt elde edeceksiniz.Bu imkansız şeyler. Tarımla ilgili konuları gazeteci olmam nedeniyle aman zaman köşe yazılarımda dile getiriyorum.ama maalesef tarım konusu tv kanallarında da dile getiriliyor. Bir destek yok.destek veriliyor diyorlar ama yaraya merhem olacak destek değiller.sadece göstermelik desteklerdir. bugün bir mazot, gübre ,elektrik desteği verilebiliyor mu önemli olan bunlardır. Bir elektrik ile su kuyusunu çalıştırdığın zaman  aylık ödemesi 25 bin tl dir. bir bu kadarda mazot işci gideri vardır .bu konunun mutlaka masaya yatırılması lazım.daha önceleri tarım sulamasında bir elektrik faturası indirimi vardır. Tarım sulamasında elektrik %50 indirimliydi. Bugün bu yok. işyerimde kullandığım elektriğin bir tık üzerini tarım sulamasındaki elektriğe ödüyorum bu şekilde tarımı ayağa kaldıramayız. Son başbakanımız Binali Yıldırım dedi ki ne bulursanız ekin. ”iyi güzelde nasıl ekeceğiz.Nasıl ekelim traktör  çalışmadıktan sonra mazot olmadıktan sonra gübreyi alamadıktan sonra elektriğe o parayı ödeyemedikten sonra nasıl ekeceği. Bugün tarımda süspansiyon uygulanması lazım.desteklenmesi lazım.yani biz tarımla varız.Türkiye kendi kendine yeten bir ülkeydi.şimdi %70-80 oranında dışa bağımlı ülke oldu.düşünün şu anda Iğdır da un yok.Iğdır'da buğdayı Rusya'dan alıyor.bizim kendi buğdayımız neden olmasın.  Bizim silolarımız neden dolu olmasın neden ekmeyelim. yarın bunları ekebilmemiz için şartların uygun olması gerekir. Düzelecek diyoruz düzelecek demekle olmuyor. Bir şeyler yapmamız lazım. Şu anda vatandaş kötü durumda hayvan pazarına gidiyoruz ne alıcı var ne satıcı. İnsanlar ellerindekini satamıyorlar. Sattıklarını alamıyorlar. Ticaret yok, hayvancılık, tarım ticareti yok bunun canlandırılması için cazibelerin artırılması lazım. Bugün tarlaların çoğu boş bizim köylerindeki arazilerin bir çoğu  ekilmeyecek, çünkü ektiğinin mazot, gübre ,elektrik parasını çıkaramayacak. Bu sorunların çözülmesi gerekiyor ki tarımı ayağa kaldıralım.Bizim farklı yerlere harcadığımız milyonlarca para var bunlar tarıma hayvancılığa harcanabilir canı yananlardan biri olarak söylüyorum 20 yıldır bir türlü ayağa kalkamadık. Mehdi Eker döneminde herkes bağırdı bir ülkeye aynı anda karkas et canlı hayvan ithal edilmez.edildiğinde ülke tarımı hayvancılığı batar denildi.Kimse dinlemedi.şimdi aynı durum farklı şekilde cereyan etti.maliyetler yükseldi Kışın ortasında insanlar yem alamadı hayvanlarını ucuza kestirip sattı.çözüm desteklenmesi lazım bir insan bir bağ yoncayı 80-90 liraya alım hayvanına yedirip ne kazanacak sütün kilosu 3.5 lira  çiftçi bir şey yaptığında para kazana bilmeli.23-24 liraya mazot alıp,700-800 lira verip gübre alıp  ekip ne kazanacak biraz  gerçekçi olalım.insanlar kısıtlı imkanlarla ekecekler ama nasıl kar edecekler.Gıda sıkıntısı var diyoruz Iğdır ovası bütün Türkiye'yi doyurur.Iğdır ovasında ıslah edilen araziler ekilsin ıslah edilsin her şey olur.mera kanunun değişmesi lazım. sahadaki insanlar masada olmalı onlarda dahil edilmeli.

Yeni tarım bakanına şunu söylemek isterim”Afrika’nın güneyinde işimiz yok. Türkiye'nin doğusunda işimiz var.Gelsinler doğunun en doğusu Iğdır da çok güzel tarım araziler var.destek versinler ekip biçelim. ”dedi. Haber: Zeki Şıktaş

Tweet