KARAKOYUNLU İLÇESİ ATA OCAĞI

Tarih : 2022-08-12 / Kategori : Kültür & Sanat

Tarihçi Yazar Rufat Gürel’in Kaleminden” Karakoyunlu Ata Ocağı”

Karakoyunlu ilçesi adını 1404-1469 yılları arasında bölgeye hakim olan Karakoyunlu Türk devletinden almıştır. Karakoyunlu hükümdarı Kara Yusuf, Nahçıvan çevresinde Çağatay ordusunu yenince Sürmeli çukuruna girdi. Karakoyunlu Türkleri, Iğdır ve Revan'ın köylerine yerleşmeye başladılar. 1420 yılında Iğdır bir ilçe olarak Revan iline tabi oldu. Karakoyunlular, Sürmeli ve Serhat çukurlarında 65 yıl hüküm sürdüler. Karakoyunlu devletinden yadigar Karakoyunlu ilçesi adı, birde koç başlı mezar taşları kalmıştır.

Karakoyunlu ilçesi çok stratejik bir konuma sahiptir. Ağrı Dağının kuzeyinde kurulmuş, Ağrı Dağına hakim, Ermenistan, Nahçivan, İran’a giden yollar Karakoyunlu ilçesi sınırlarından geçmektedir. Alican köprüsünü, Türkiye- Ermenistan sınır kapısı Alican kapısı ve ona adını veren Alican köyü Karakoyunlu ilçesine bağlıdır. Türk dünyasına giden yol Karakoyunlu ilçesinden geçmektedir. Alican köprüsü Çarlık Rusya zamanında 1895 yılında yapılmıştır. Demir saç üzerine tahta ahşap olarak yapılan köprü şose bir yol ile Iğdır’ı İravan’a bağlıyordu.

Alican köprüsünün Karakoyunlu ilçesinde bulunması, en büyük Ermeni yerleşimi ve askeri gücünün Karakoyunlu ilçesine komşu Taşburun köyünde olması, Alican köprüsüne yakın Mürşitali köyünde Ermenilerin olması, Osmanlı kuvvetlerinden kaçan “ Katağan “ Taşnak Ermenilerin Karakoyunlu Alican köprüsü üzerinden Ermenistan’a geçmesi, İravan’a en yakın yerleşim yerinin Koçkıran köyünün Karakoyunlu ilçesinde olması, bölgenin düz ova olması, Karakoyunlu ilçesi ve köylerinde büyük Ermeni zülüm ve soykırımının yaşanmasına sebep olmuştur. Karakoyunlu ilçesine bağlı Koçkıran ( Dize) köyünde büyük soykırım yaşanmıştır. Ermeniler Koçkıran köyüne 3 defa baskın yapıp masum ve savunmasız sivillere soykırım yapmıştır.

Karakoyunlu ilçesi 1972 yılına kadar köy iken 1972 yılında belde oldu. Iğdır’ın 1992 yılında Kars ilinden ayrılarak il olması ile, Karakoyunlu beldesi de ilçe merkezi oldu. Bugün 18 köyün bağlı olduğu çalışkan, misafirperver, yiğit, vatansever çiçeği burnunda şirin bir ilçemiz.

Karakoyunlu ilçesi sakinlerinden İSTAD- İstanbul Türkiye Azerbaycan Dayanışma ve Kültür Derneği Başkanı Sayın Sefer Karakoyunlu beyin büyük emek, gayret ve çalışmaları ile Karakoyunlu ilçesinde Ata ocağı müzesi açıldı. Sefer Karakoyunlu babasından kendisine miras kalan 2 katlı evi Ata Ocağı Müzesi’ne dönüştürdü. Müzede bölge insanının geçmişte kullandığı ev ve tarım aletleri, eski binek araçları ve çeşitli tanıtıcı ve eğitici levha ve yazılar bulunmaktadır.

Geçmişini bilmeyen geleceğini bilemez ve geleceğe emin adımlarla yürüyemez. Binlerce yıllık barzının süzgecinden süzülüp gelen, geçmişe dair unutulmaya yüz tutmuş, geçmişte bölge insanının kullanmış oldukları ev ve tarım aletleri, sergilenmektedir. Karakoyunlu ilçesi stratejik konumu gereği sürekli göç ve savaş alanı olmuştur. Bir çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Yakın yüzyılda 1918-1920 yıllarında bölgede yaşanan Ermeni zülüm ve soykırımı sonucu hayatta kalanlar “ Kaç Ha Kaç “ dediğimiz bölge insanında büyük travmalara sebep olan göçe maruz kalmış, bölge insanı Güney Azerbaycan’a göç ederek, gaçgın olmuştur. Bu olaylar neticesinde büyük acı ve kayıplar yaşanmıştır. 1960 yıllardan sonra Karakoyunlu ve çevresi yurt dışı ve yurt içine çok büyük göçler vermiştir.

Karakoyunlu insanı çok çalışkan ve şanslıdır. Sefer Karakoyunlu gibi çalışkan, milliyetçi, girişimci, mert ve enerjik bir hemşerileri var. Sefer Karakoyunlu bütün zamanını Azerbaycan- Türkiye ilişkileri, Iğdır ve Karakoyunlu’ya harcamaktadır. Sayın Başkanımı İSTAD çalışmaları dolayısı ile yakınen tanıdım. Sefer Bey Türk, Azerbaycan, Iğdır için çalışan gece günüz koşturan vatansever ve çalışkan birisi. Sefer Karakoyunlu’nun kurmuş olduğu bu Ata Ocağı Müzesi, geçmişi günümüze taşıyarak, gelecek nesiller üzerinde tarih bilinci oluşturup, ve geçmişimizi unutmadan geleceğe emin adımlarla yürümemizi sağlayan, unutulmaz bir eser olacaktır.

Iğdır geçmişte çok doğal afet, savaş, işgal ve acılar yaşamıştır. Iğdır 24 Oğuz boyundan Iğdır boyunun adını taşıyan, Karakoyunlu ilçesi 1380-1469 yılları arasında kurulan Karakoyunlu Türk devletinin adını alan, Kaçar köyü Kaçar Türk devletinin adını, Bayat köyü 24 Oğuz boyundan Bayat boyunun adını şan ve Şerefle taşıyan, vatansever, milliyetçi yiğit insanların diyarıdır. Bu bölge stratejik, ekonomik, askeri ve siyasi olarak çok çok önemli bir konuma sahiptir. Bu bölgede bu tür eserlere çok ihtiyaç bardır.

Karakoyunlu ilçesi geçmişte çok acılar çekmiş çok bedeller ödemiştir. Devletine bağlılığı ve göstermiş oldukları kahramanlıklar neticesinde Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk Karakoyunlu insanına ilkokul armağan etmiştir. Her şeyin en güzeline layık olan Karakoyunlu insanı böyle bir esere sahip oldukları için çok şanslılar. Gece gündüz yorulmadan çalışan Karakoyunlu Belediye Başkanı Bayram Ballı Beye, Karakoyunlu insanına bu ölümsüz müzeyi kazandıran Azerbaycan ve Türk dünyası için büyük emek veren Sefer Karakoyunlu Beye, bu çalışma ve gayretlerinden dolayı, teşekkür ediyorum. Bölgemizin böyle çalışkan ve gayretli insanlara çok ihtiyacı var. Bizlere düşen bu çalışmaları takdir edip, yardımcı olmak. Karakoyunlu ilçesinin güzel insanlarına, kucaklar dolusu selam, sevgi ve saygılarımı yolluyorum.

Foto Galeri